Οι Αξίες: Πολυτέλεια ή Αναγκαιότητα;
Οι Αξίες: Πολυτέλεια ή Αναγκαιότητα;
Το δίχως άλλο, η πρωταρχική ανθρώπινη ανάγκη είναι η Επιβίωση. Έτσι, η πρωταρχική ανθρώπινη αξία είναι η σωματική και η ψυχική υγεία. Όμως, άλλο το «έχω την υγειά μου και επιζώ» κι άλλο το «ζω καλά». Η ζωή δεν είναι σκέτη επιβίωση. Για να λες ότι «ζεις» θα πει ότι στην επιβίωσή σου έχεις δώσει κάποιο νόημα.
Τι είναι εκείνο που διαφοροποιεί το νόημα που δίνω εγώ στη ζωή μου, από το νόημα που δίνεις εσύ στη δική σου; Δηλαδή, με δεδομένο ότι – μέχρι τώρα – έχουμε την υγειά μας ποια είναι εκείνα τα πράγματα που πιστεύουμε ότι θα μας ομορφύνουν τη ζωή;
Εδώ είναι που μπαίνουν οι αξίες. Τι πιστεύεις ότι θα μπορούσε να κάνει τη ζωή σου πιο όμορφη; Η Αγάπη, η Πίστη, η Ηδονή, η Σοφία, ο Πλούτος, η Δύναμη, η Φήμη, η Ομορφιά; Ποια απ’ αυτά; Σε τι δόσεις; Και τι σημαίνει καθένα απ’ αυτά στην πράξη; Για ν’ απαντήσουμε σ’ αυτό το ερώτημα, χρειάζεται να ορίσουμε τους όρους:
-
Αγάπη: Σχέσεις αμοιβαίας ανιδιοτελούς προσφοράς.
-
Δύναμη: Η δυνατότητα να πραγματοποιείς τα σχέδιά σου.
-
Ηδονή: Ευχάριστες εμπειρίες λίπανσης βλεννογόνων.
-
Ομορφιά: Εμφάνιση που βρίσκεται σημαντικά πάνω από το μέσο όρο της επικρατούσας αισθητικής.
-
Πίστη: Βαθιά πεποίθηση η οποία λειτουργεί σαν ενθάρρυνση και κίνητρο.
-
Πλούτος (Χρήμα): Μεγάλη οικονομική και υλική περιουσία.
-
Σοφία: Κρίση για το μακροπρόθεσμα επιθυμητό. (Γνώσεις, καλλιέργεια και νοημοσύνη).
-
Φήμη: Να είσαι αναγνωρίσιμος και δημοφιλής στην κοινωνία που ανήκεις.
-
Εντιμότητα: Να λες αλήθεια.
-
Εξουσία: Η διαφορά δύναμης που σου επιτρέπει να παρεμβαίνεις στα σχέδια των άλλων.
Όμως η πολυπλοκότητα του θέματος έγκειται στο ότι οι 10 αυτές αξίες είναι «συγκοινωνούντα δοχεία». Για παράδειγμα, μπορεί αυξάνοντας τον Πλούτο, να χάσεις από Αγάπη. Ή μειώνοντας τη Φήμη να μειωθεί κι ο Πλούτος. (Από που θα βγάλεις τα λεφτά, όταν δεν σε γνωρίζει κανένας;).
Αυτοί είναι κάποιοι από τους λόγους που πιστεύω ότι το παιχνίδι «Η Μαγική Τράπεζα» δεν είναι απλά και μόνο ένα παιχνίδι και δεν είναι καθόλου πολυτέλεια. Έχει να κάνει με την αναγκαιότητα να ομορφύνουμε τη ζωή μας,
Πριν κλείσω θέλω να θέσω ένα ερώτημα: Τα έφερε έτσι η ζωή, που καταλήγεις ναυαγός. Μπορείς να επιβιώσεις χωρίς σύστημα αξιών; Πριν διαβάσεις παρακάτω, διάλεξε ένα από τα δύο και βάλε ένα σημάδι (ώστε να δεσμευτείς…).
-
Μπορώ να επιβιώσω χωρίς σύστημα αξιών.
-
Δεν μπορώ να επιβιώσω χωρίς σύστημα αξιών.
Ωραία. Τώρα που δεσμεύτηκες θα σου δώσω και την απάντηση: Σου υπενθυμίζω: Είσαι ναυαγός. Μόλις κατάφερες να βγεις στη στεριά. Πέφτεις λιπόθυμος στην άμμο (νησί είναι) και ξυπνάς το πρωί. Μόλις ξυπνήσεις, βλέπεις σε απόσταση 50 μέτρων ένα τετράποδο δυο φορές πιο μεγάλο από σένα. Πώς θα επιβιώσεις χωρίς σύστημα αξιών; Βλέπεις αυτό το τετράποδο απέναντι. Δεν θ’ αναρωτηθείς κατ’ αρχή αν είναι «επιθετικό» ή «φιλικό»; Δεν θ’ αναρωτηθείς αν είναι «ταχύτερο» ή «βραδύτερο» από σένα; Αν είναι πιο «δυνατό» ή πιο «αδύναμο» από σένα; Ο τρόπος που απαντάς την κάθε μία από αυτές τις ερωτήσεις έχει να κάνει με το σύστημα των αξιών σου!
Για παράδειγμα, αλλιώς θα φερθείς αν κρίνεις ότι το τετράποδο είναι «Φιλικό, βραδύτερο και αδύναμο» κι αλλιώς αν κρίνεις ότι είναι «Επιθετικό, ταχύτερο και δυνατότερο». Εκεί, αρχίζει το «τρεχάτε ποδαράκια μου».