Το Πανεπιστημιακό Άσυλο
Το Πανεπιστημιακό Άσυλο
Εδώ και μέρες το Πολυτεχνείο έχει καταληφθεί από κάποια άτομα τα οποία έχουν ταμπουρωθεί εκεί μέσα και, κάπου – κάπου, ορμάνε και προκαλούν ταραχές στους δίπλα δρόμους. Δεν είναι καινούργιο το φαινόμενο, ούτε περιορίζεται στο Πολυτεχνείο μόνον. Κατά καιρούς όλες οι ανώτατες σχολές έχουν καταληφθεί από τέτοια άτομα κι έχουν μάλιστα υποστεί τεράστιες υλικές ζημιές. Εκτός από το Πολυτεχνείο τα ποια συνηθισμένα ιδρύματα που «παθαίνουν» καταλήψεις είναι το Αριστοτέλειο τη Θεσσαλονίκη και η Νομική Αθηνών.
Φαίνεται πως ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε τι θα πει «Πανεπιστημιακό άσυλο» διότι η ερμηνεία που έχει επικρατήσει δεν έχει καμία σχέση με την αρχική έννοια του ασύλου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:
Σήμερα, το να λες άφοβα τη γνώμη σου, είναι δικαίωμα κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα. Κάποτε, έλεγες τη γνώμη σου κι έχανες το κεφάλι σου. Στο όνομα του δικαιώματος να εκφραζόμαστε ελεύθερα, έχουμε χύσει τόνους αίμα σαν ανθρωπότητα. Όταν άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα Πανεπιστήμια (τα οποία σημειωτέον είναι δημιουργήματα της εκκλησίας) δεν υπήρχε καμία κατοχύρωση στην ελευθερία της έκφρασης. Έλεγε ένας Γαλιλαίος «η Γη γυρίζει» και βρισκότανε καθισμένος απέναντι από την Ιερά Εξέταση.
Το Πανεπιστήμιο δεν είναι μόνον κτίρια. Είναι ιδέα. Ακόμα και αν ένα Πανεπιστήμιο γίνει στάχτη και μπούρμπουλη σαν υλική υπόσταση, η ιδέα παραμένει. Μάλιστα, η ιδέα αυτή είναι ικανή ν’ αναπλάσει νέα κτίρια με νέες εγκαταστάσεις πολύ πιο σύγχρονες από εκείνες που κάηκαν.
Ο σκοπός του Πανεπιστημίου είναι να προάγει τη γνώση μέσα από τη μελέτη και – κυρίως – την έρευνα. Δεν είναι δυνατόν να επιτελεσθεί αυτό αν πάνω απ’ το κεφάλι των καθηγητών και των φοιτητών επικρέμεται μια δαμόκλεια σπάθη: «Αν αυτό που θα πεις ή θ’ ανακαλύψεις δεν αρέσει στην κρατούσα τάξη, θα υποστείς συνέπειες». Πώς μπορεί με τέτοιες συνθήκες η γνώση να πάει μπροστά; Έτσι, μετά από πολλούς αγώνες κατοχυρώθηκε και νομικά το δικαίωμα στο Πανεπιστήμιο να υπάρχει ασυλία στην ελευθερία της έκφρασης κι εκείνων που εκφράζονται, δηλαδή οι φοιτητές και οι καθηγητές.
Τι σχέση έχει αυτό, με το να παρέχουμε ασυλία σε άτομα τα οποία εισβάλουν στους Ακαδημαϊκούς χώρους και τους καταλαμβάνουν χωρίς να έχουν καμία σχέση με την Ακαδημαϊκή κοινότητα; Πόσο δε μάλλον όταν τα άτομα αυτά καταστρέφουν τους πανεπιστημιακούς χώρους.
Το Πανεπιστήμιο παρέχει άσυλο στα άτομα που το απαρτίζουν και στις ιδέες τους. Δεν παρέχει άσυλο γενικώς. Αν παρέχει τότε τα μέλη της 17 Νοέμβρη θα μπορούσαν να ταμπουρωθούν στο Πολυτεχνείο και να βρίσκονται ακόμα εκεί…