Εξουσία κι εφηβεία

Εξουσία κι εφηβεία.

Είμαι 16 χρονών. Μέχρι πέρυσι ήμουν το «καλό παιδί». Στα 15 κατάλαβα ότι οι γονείς και οι καθηγητές με είχαν «καπελώσει». Ειδικά με τους γονείς είχα θέμα. Από 10 χρονών θυμάμαι να μου λένε πόσο σπουδαία είναι η αγάπη, ενώ σκοτωνόντουσαν μεταξύ τους. Νομίζω πως η εφηβεία μου ξεκίνησε ένα απόγευμα με τη μάνα μου. Οι γονείς μου είχαν χωρίσει πριν 6 μήνες, αλλά δεν άλλαξε τίποτα. Ο μπαμπάς έμενε δίπλα. Έτσι, τους έχω και τους δυο και …τα παίρνω κι απ΄ τους δυο. Πριν δύο λεπτά της είχα πει ψέματα σε κάτι και με τσάκωσε. Μου έκανε κήρυγμα ότι πρέπει να λέω την αλήθεια. Εκείνη την ώρα χτύπησε το τηλέφωνο. Πριν το σηκώσω η μάνα μου –που της αρέσει η αλήθεια- μου λέει: «Αν είναι ο κύριος Χατζάκης, πες ότι δεν είμαι εδώ». Άντε τώρα εσύ βγάλε συμπέρασμα.

Δεν είναι όμως αυτό το πρόβλημα μου. Το πρόβλημα μου είναι ότι δεν είμαι πια παιδί και δεν μου αρέσει να μου συμπεριφέρονται σαν να ήμουν παιδί.

***

Η Εφηβεία ξεκινάει την ημέρα που, το μέχρι τότε, παιδί θα μαζέψει όλες του τις δυνάμεις και θα βρει το κουράγιο ν΄ αποκαλέσει τον γονιό του «μαλάκα». Αυτή είναι μια πράξη που αμφισβητεί την εξουσία του γονιού. Το πώς θα εξελιχθεί από κει και πέρα το παιχνίδι, εξαρτάται κυρίως από τον γονιό. Θέλει να διατηρήσει την εξουσία; Και τι θα πει εξουσία;

Εξουσία θα πει διαφορά δύναμης. Το κράτος έχει εξουσία διότι διαθέτει τα δικαστήρια, την Αστυνομία και το στρατό ώστε να επιβάλει τη θέλησή του. Όταν ένα παιδί είναι μικρό ο γονιός έχει τεράστια διαφορά δύναμης. Όσο περνάνε τα χρόνια η δύναμη του παιδιού μεγαλώνει. Όταν το παιδί γίνει 40 ετών, τότε τα πράγματα αντιστρέφονται. Τώρα πια το παιδί έχει πολύ περισσότερη δύναμη από το γονιό. Και τότε τι γίνεται; Η απάντηση είναι «ό,τι σπείρεις θα θερίσεις». Αν τη σχέση σου με το παιδί τη στήριξες στη διαφορά δύναμης που κατείχες (μυϊκής, οικονομικής και ό,τι άλλο) το ίδιο θ΄ αντιμετωπίσεις από το παιδί σου στα γεράματα.

Το ερώτημα είναι: «Υπάρχει άλλος τρόπος διαπαιδαγώγησης, εκτός από τη διαφορά δύναμης»; Και βέβαια υπάρχει. Δεν είναι ανάγκη το παιδί σου να σε φοβάται ώστε να σε υπολογίζει. Μπορεί να σε υπολογίζει γιατί υπάρχει ανάμεσά σας συναισθηματική αμοιβαιότητα. Συναισθάνεσαι το παιδί σου και σε συναισθάνεται κι εκείνο. Σε μια τέτοια σχέση δεν υπάρχει καμία κρίση εφηβείας. Δεν υπάρχει κάποια εξουσία (διαφορά δύναμης) την οποία ο έφηβος καλείται ν΄ αμφισβητήσει. Στην περίπτωση αυτή ο γονιός αποδέχεται ότι το παιδί δεν είναι πια παιδί. Δικαιούται να ενηλικιωθεί. Κι αν πας να του εμποδίσεις αυτό το δικαίωμα με την «εξουσία» σου, τότε ο Θεός να σε λυπηθεί.

Στα όσα έγραψα ως εδώ παρέλειψα κάτι σημαντικό. Για να ισχύουν τα παραπάνω είναι προϋπόθεση ο γονιός ν’ αποδέχεται το παιδί του αυθεντικά γι αυτό που είναι. Εδώ παίζουν πολλά. Υπάρχουν γονείς που δεν αποδέχονται τα παιδιά τους για τους παρακάτω «σημαντικούς» λόγους:

• Εγώ ήθελα κορίτσι.

• Είναι παχουλή.

• Μου θυμίζει την πεθερά μου.

• Δεν τραγουδάει καλά.

• Δεν τα πάει καλά στα μαθήματα.

Όταν αυτά τα παιδιά γίνουν 16, οι γονείς αυτοί θα λένε:

• Καπνίζει.

• Ξενυχτάει.

• Έχει κάνει σεξ.

• Πίνει πολύ.

• Καπνίζει χασίς.

Μ΄ άλλα λόγια «δεν υπάρχει περίπτωση να σε αποδεχτώ, παρά μόνο πριν πεθάνω». Μην ξεχνάς όμως ότι κι εσύ θα γεράσεις. Κι όταν γεράσεις κι έχεις παιδιά, ό,τι σπείρεις θα θερίσεις.