AUKUS ΚΑΙ Ε.Ε.
Στην Εφημεριδούλα του Ιουλίου, μόλις είχα παραλάβει το σαρίκι μου από το καθαριστήριο και ήμουν σε θέση να κάνω προφητείες. Γράφω λοιπόν στη δεύτερη στήλη της πρώτης σελίδας τα εξής:
«Τώρα, έρχεται ο Biden και θέτει έναν προβληματισμό: Μέχρι πότε τα δύο αυτά πολιτεύματα θα συνυπάρχουν «αρμονικά»; Το πρόσφατο παρελθόν των δύο Παγκοσμίων πολέμων, μας δείχνει ότι τα αυταρχικά καθεστώτα κάποια στιγμή, θέλουν να κάνουν στο εξωτερικό ό,τι ισχύει και το εσωτερικό τους. Δηλαδή, να επιβάλουν τη θέλησή τους στα άλλα κράτη. Για τα καθεστώτα αυτά η βασική αξία δεν είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά η υπεροχή δύναμης. Το δίκιο του ισχυρού που λέμε. Βλέπουμε ότι κράτη σαν τη Ρωσία και την Κίνα εξοπλίζονται συνεχώς».
Τα πρόσφατα γεγονότα δικαιώνουν πλήρως …το σαρίκι. Όταν τα έγραφα τότε αυτά, δεν είχε περάσει από το νου μου η σύνοδος των G7 που είχε προηγηθεί στην Κορνουάλη. Φαίνεται πως εκεί πάρθηκαν οι αποφάσεις ανάμεσα στις Η.Π.Α. την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Biden το είπε ευθαρσώς και απροκάλυπτα: Η απειλή είναι η Κίνα η οποία εξοπλίζεται συνεχώς και σε μεγάλο βαθμό. Παράλληλα, έχει αρχίσει να κάνει κάποια «τεστ ανοχής και αντοχής» των δυτικών χωρών παραβιάζοντας καθημερινά τον εναέριο χώρο της Taiwan.
Ο Στάλιν ήταν, κατά τη γνώμη μου, ένα από τα μεγαλύτερα καθάρματα που βρέθηκε σε θέση εξουσιαστικής παντοδυναμίας. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν ήταν διορατικός. Έτσι, μόλις υπέγραψε το σύμφωνο της μη – επίθεσης με τον Χίτλερ, οι κομματικοί παράγοντες άρχισαν τα τον προτρέπουν να στρέψει τη βαριά βιομηχανία στην αγροτική και την αστική ανάπτυξη. Τρακτέρ, θεριστικές μηχανές, αρδευτικά έργα, δρόμοι, νοσοκομεία κ.λπ. Ο Στάλιν όμως, που γνώριζε καλά με ποιον είχε συνυπογράψει και πόσο …φερέγγυος ήταν ο εταίρος επέβαλε η βαριά βιομηχανία να στραφεί τον εξοπλισμό: Τανκς, κανόνια, αεροπλάνα, και στρατιωτικός εξοπλισμός υποδομών, όπως φορτηγά, ρούχα, τροφή για το στρατό και τα συναφή.
Γίνεται φανερό ότι οι απόγονοι της ατέλειωτης σειράς των δυναστειών που κυβέρνησαν τη χώρα, δηλαδή το σημερινό Κινέζικο Κομμουνιστικό (?) Κόμμα, από την ιστορία τους, αλλά και από την ιστορία της ανθρωπότητας έχουν βγάλει το εξής συμπέρασμα: Η αντιπαράθεση είναι ανάμεσα στην Κίνα και τον πολιτισμό των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων (γνωστό, αδίκως, ως «Δυτικό»). Όταν στην αντιπαράθεση αυτή φτάσει «ο κόμπος στο χτένι» ο πολιτισμός που στηρίζεται μόνο στη διαφορά δύναμης, πού θα καταφύγει;
Για ν’ αποφύγω την πιθανότητα να παρεξηγηθώ από τους αναγνώστες θέλω να διευκρινίσω: Η αντιπαράθεση δεν είναι ανάμεσα στη διαφορά δύναμης και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο «Δυτικός» πολιτισμός δεν είναι τόσο αφελής που να πιστεύει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν τα όπλα. Μετά από δύο Παγκοσμίους πολέμους έχουν μάθει το μάθημά τους. Η αντιπαράθεση είναι ανάμεσα στους πολιτισμούς που πιστεύουν μόνο στη διαφορά δύναμης και τους πολιτισμούς που υπολογίζουν στη διαφορά δύναμης, αλλά πιστεύουν ότι για να αποκτήσεις δύναμη, δεν είναι απαραίτητο να καταργήσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας έχει δείξει το πραγματικό του πρόσωπο ποικιλοτρόπως. Η διαταγή τα τανκς να πατήσουν τους φοιτητές που είχαν ξαπλώσει στην πλατεία για να διαμαρτυρηθούν έχει μείνει στην ιστορία.
Ενώ η υπεροχή δύναμης δεν αποτελεί απαραίτητα και εξουσία, η εξουσία βασίζεται στην υπεροχή δύναμης. Το κράτος έχει εξουσία διότι διαθέτει δικαστήρια, αστυνομία και στρατό (δηλαδή υπεροχή δύναμης) και μπορεί να επιβάλει τη θέλησή του. Όταν ένας οργανισμός (ΟΗΕ, Ε.Ε) δεν έχει εκτελεστική εξουσία, η επιρροή του στη διεθνή πολιτική είναι περιορισμένη. Για παράδειγμα, ο ΟΗΕ έχει βγάλει από το 1974 ένα σωρό ευχολόγια σύμφωνα με τα οποία η Τουρκία καλείται να σταματήσει τη στρατιωτική κατοχή ενός μέρους της Κύπρου. Σ’ αυτό οι Τούρκοι δεν χρειάζεται ν’ απαντήσουν με λόγια. Με τη στάση τους εδώ και 47 χρόνια αυτό που λένε είναι «ελάτε να μας διώξετε». Βέβαια, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η Ε.Ε. δεν είναι ΟΗΕ και ότι έχει εκτελεστική εξουσία αφού μπορεί να πιέσει την Τουρκία με διάφορα μέτρα κυρίως οικονομικά. Όμως, μέχρι τώρα, τα μέτρα αυτά δεν εφαρμόστηκαν ποτέ και παραμένουν στο επίπεδο …προειδοποιήσεων.
Όπως ήδη γνωρίζουμε, η συμμαχία αυτή έκανε ζημιά πολλών δισεκατομμυρίων στη Γαλλία από την ακύρωση έξι συμβατικών υποβρυχίων που είχε παραγγείλει η Αυστραλία και με τη νέα συμμαχία την ακύρωσε. Πάνω στο θέμα αυτό, η Γαλλία καταγγέλλει την Αυστραλία για παραβίαση της θεμελιώδους αρχής pacta sunt servanta (οι συμφωνίες δεσμεύουν) και με το δίκιο της. Μου έκανε εντύπωση που οι ΗΠΑ και η Αυστραλία αντέδρασαν σα να μην περίμεναν από τη Γαλλία ν’ ανακαλέσει τους πρεσβευτές της από τις χώρες τους. Σιγά που δεν το περίμεναν. Όμως, ακόμα είναι πολύ νωρίς για ν’ αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε τι ακριβώς διακυβεύεται με τη νέα αυτή συμμαχία ονόματι AUKUS.
Το σημαντικό με όλα αυτά που γίνονται πρόσφατα, είναι ότι οι ΗΠΑ συμπεριφέρονται σα να μην λαμβάνουν υπόψη τους τον αντίχτυπο που έχουν στην Ε.Ε. οι αποφάσεις τους. Το Αφγανιστάν είναι ένα πρόσφατο παράδειγμα. Τα μάζεψαν και έφυγαν, αφήνοντας ένα σκασμό στρατιωτικού υλικού και όπλων στους τρομοκράτες και άφησαν την Ευρώπη ν’ αντιμετωπίσει τις συνέπειες του τεράστιου μεταναστευτικού προβλήματος που δημιουργήθηκε. Τώρα, δημιουργούν με την Αγγλία και την Αυστραλία το AUKUS και αφήνουν την Ε.Ε. απ’ έξω, ενώ ταυτόχρονα διατείνονται ότι στην ουσία πρόκειται για σύγκρουση …πολιτισμών. Και η Ε.Ε. πολιτισμικά πού ανήκει βρε ΗΠΑ;
Η γνώμη μου: Όλα αυτά συνηγορούν για τη δημιουργία ενός στρατού της Ε.Ε. Είναι καιρός η Ε.Ε. ν’ αποκτήσει δική της αυτόνομη εκτελεστική εξουσία. Έχει και τα μέσα και τη γνώση να το κάνει. Η Ευρώπη έχει τουλάχιστον πέντε χώρες με βαριά βιομηχανία (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Σουηδία). Ενεργειακά έχει κάθε δυνατότητα να γίνει αυτόνομη και να μην έχει ανάγκη το Ρωσικό αέριο.
Είναι ελπιδοφόρο που κάποιοι ευρωπαίοι ηγέτες, ήδη έχουν αρχίσει να προτείνουν κάτι τέτοιο. Μάλιστα ο Μακρόν το αναφέρει εδώ και μια δεκαετία. Πρόσφατα, στη συνάντηση των οκτώ ηγετών που έγινε στο Ίδρυμα Νιάρχου μεταξύ 17 και 19 Σεπτεμβρίου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιν μίλησε ανοιχτά για την ανάγκη δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού στρατού. Μακάρι.